Το Θεατρικό Παιχνίδι και η εκπαιδευτική του αξία στη ψυχική υγεία ενός παιδιού

Η καθημερινότητα ενός παιδιού σήμερα είναι σπίτι-σχολείο, σχολείο-σπίτι και στο ενδιάμεσο φροντιστηριακά μαθήματα, με στόχο τους άριστους βαθμούς. Το άγχος για καλά αποτελέσματα και η ανησυχία για το ολοένα και πιο ανταγωνιστικό μέλλον καθορίζουν καθημερινά τον ψυχισμό ενός παιδιού. Με αποτέλεσμα να μη μπορεί να εκφραστεί, να μη μπορεί να λειτουργήσει σε ομάδα και να μην έχει εμπιστοσύνη στον εαυτό του και τις δυνατότητες του. Τις «ανάγκες» αυτές του παιδιού καλείται σήμερα να καλύψει ένα άγνωστο για πολλούς αντικείμενο στην Κύπρο – το Θεατρικό Παιχνίδι. Ένα αντικείμενο που τα τελευταία χρόνια αναδεικνύεται όλο και περισσότερο η εκπαιδευτική του αξία. Τι είναι όμως ακριβώς το θεατρικό παιχνίδι και πώς καθορίζει την ψυχική υγεία ενός παιδιού;

Το Θεατρικό Παιχνίδι είναι ένα ομαδικό παιχνίδι, το οποίο λειτουργεί σαν μικρή κοινωνία. Με δημοκρατική οργανωτική δομή και με προϋπόθεση την τήρηση των κανόνων από όλα τα μέλη της ομάδας δημιουργεί ένα κλίμα αλληλεγγύης, φιλίας, συντροφικότητας και κοινωνικότητας. Το παιδί έχει πολλές ευκαιρίες να αποκτήσει πολύτιμες εμπειρίες και να διαμορφώσει ήθος και προσωπικότητα. Του δίνει επίσης τις δυνατότητες να ικανοποιήσει βιολογικές του ανάγκες για κίνηση και δράση και παράλληλα να βιώσει με τον καλύτερο τρόπο την παιδική του ηλικία.

Αξίζει να σημειωθεί, πως μέσα από τη δράση και τη συγκίνηση που αισθάνεται το παιδί στις διάφορες στιγμές του παιχνιδιού, διαμορφώνει το χαρακτήρα του, ωριμάζει πνευματικά και συναισθηματικά.

Μέσα σε αυτό δοκιμάζει, εκδηλώνει και ασκεί όλες τις ψυχικές δυνάμεις και δεξιότητες του ξεφεύγοντας από τη συνεχή καθοδήγηση και επίβλεψη των μεγάλων. Το παιδί συνήθως ακολουθεί τις συμβουλές των γονιών, πράγμα το οποίο είναι αδιαμφισβήτητα απαραίτητο σ’ αυτή την ηλικία, αλλά από την άλλη ας διερωτηθούμε, δίνεται η ευκαιρία στο παιδί μας να ανεξαρτητοποιηθεί και να αναπτύξει την δική του πορεία δράσης, όταν συνεχώς εξαρτάται από τις εντολές των γονιών; Αυτή, λοιπόν η ευκαιρία, μπορεί να του δοθεί μέσα από το θεατρικό παιχνίδι, το οποίο διαδραματίζεται σε ασφαλές περιβάλλον. Επιπρόσθετα μέσα από το παιχνίδι εκπληρώνονται και κάποιες άλλες επιθυμίες του παιδιού, όπως η απόκτηση εμπιστοσύνης και συνεργασίας.

Το παιδί στα πρώτα χρόνια της ζωής του περνά μια περίοδο επιθετικότητας, εγωισμού, αυταρχισμού και σκληρότητας. Τα πρωτόγονα αυτά ένστικτά μέσα από το παιχνίδι δημιουργούν πρόβλημα, αν και έχουν πολλές φορές μετατραπεί σε ευγενικό ανταγωνισμό και εποικοδομητική άμιλλα μέσα στην ομάδα. Γιατί, τα εγωπαθή και επιθετικά ένστικτα μειώνονται και πολλές φορές εξουδετερώνονται με τη συνεργασία και την αλληλεγγύη, που είναι βασικά στοιχεία του παιχνιδιού. Έτσι, μέσα από την ομάδα και μέσα από το παιχνίδι υπακούει με προθυμία στους κανόνες του παιχνιδιού και της ομάδας. Μέσα από την προσωπική του δράση συνειδητοποιεί την έννοια της δικαιοσύνης, της ισότητας, της συνεργασίας και της τίμιας συναλλαγής. Μέσα στην ομάδα παίζοντας συνειδητοποιεί την πρώτη γεύση αυτογνωσίας, όταν διαπιστώνει μέσα στη διαδικασία του παιχνιδιού ότι οι προσωπικές του δυνάμεις έχουν κάποιο όριο αντοχής και απόδοση

Έτσι, αντιλαμβάνεται πως δεν πρέπει να υπερτιμά τις δυνάμεις του, αλλά ούτε και να υποτιμά τις δυνάμεις του αντιπάλου του. Οι πολύτιμες αυτές εμπειρίες είναι ισχυρά μέσα αυτοαγωγής και προσανατολίζουν σταθερά το παιδί να προσπαθεί να αγωνίζεται. Με αποτέλεσμα το παιδί επηρεαζόμενο σε μεγάλο βαθμό, από τη ζωντάνια και την τόλμη των άλλων παιδιών της ομάδας να καταφέρνει να ξεπερνά την ατολμία του, τη δειλία του, τη διστακτικότητά του και να αποκτήσει ψυχική ανθεκτικότητα και αυτοεκτίμηση.

Γράφει η..............

Έλενα Δημοσθένους, BSc, MSc

Θεατρολόγος – Εμψυχώτρια

Theater Gym www.theatergym.net